YILDIZ BELDESİ’NE AİT BAZI ARŞİV ÇALIŞMALARI;


Tokat ve çevresinin tahriri(yazılımı)ilk defa ciddi bir şekilde 1455 yılında yapılmıştır. Bazı tahrir defterlerinde Yıldız Köyü’nün ismi Vilayet-Sivas tabirinin yanında Vilayet-Yıldız şeklinde de geçmektedir. Bunu o yerleşim bölgesinde idari, askeri yönden bir yetkilinin görev yapmasına ya da başlı başına bir zeamet, tımar mıntıkası olmasına bağlayabiliriz.

Bir Türk ismi olan Yıldız’ın (köy ya da nahiyesi)ilk kez burada geçtiğini görmekteyiz. Adı ile Nuh Tufanı’ndan kaynaklandığına dair bazı efsaneler de mevcut ise de bizim için asıl olan belgelerdir. Batılı kaynaklarda Yıldız Dağı’nın ismi ise Pariadies olarak geçmektedir.

1455 yılı kayıtlarına göre Yıldız Nahiyesi’nde 7 tımarlı kale askeri vardır. Daha sonraki dönemlerde geçimlerini kendi çiftliklerinden sağladıkları görülmektedir.(Tımar: Yılda en fazla 20.000 akçe gelir getiren toprak sahibi olunan yer.)

Tokat’ın 1455 yılında 8 nahiyesi,251 köyü bulunmaktadır. Yıldız’da bunlardan biridir.Aynı tarihte Yıldız Nahiyesi-köyü-nün 23 köyü,2 mezrası bulunmaktadır.1485 ‘te 23 köy,3 mezra;1520’de 23 köy,6 mezra;1554’te 16 köy,7 mezra;1574’te 17 köy,8 mezrası mevcuttur.

Köy sayılarındaki düşüş sebebi Osmanlı-Akkoyunlu Devletlerinin savaşı ve siyasi karışıklıklardır.

1455 yılında bu köylerde toplam 404 Müslüman hane,46 Gayr-ı Müslim hane;1485’te 332 Müslüman,25 Gayr-ı Müslim hane;1564 yılında 484 Müslüman,37 Gayr-ı Müslim hane bulunmakta iken 1574 yılında 629 Müslüman, 44 Gayr-ı Müslim hane yaşamaktadır.

1530 tarihli Muhasebe-i Vilayet-i Karaman ve Rum Defteri kayıtlarına göre: Yıldız Nahiyesi’nde (Tımar, zeamet ve sipahi merkezi olarak gösterilen) 23 kura(köy),5 mezraa,3 çiftlik bulunmaktadır.

O dönemde Tokat’a bağlı olup bünyesindeki köyler şunlardır:Alayundlu Köyü,Bağlu viran Köyü (Bugünkü Bağlı ören mevkii),Arslan Doğmuş Köyü,Beduhtun Köyü,,Bekir Veled-i Dosti Çiftliği,Geçtin Hacı Köyü,Geçmiş Köyü,Giren Mezrası,,Geyiklik Mezrası,Hergele Köyü,Karaca Halil Mezrası,Karaca viran Mezrası,Karaltan Köyü,Karkın Köyü,Köpek Köyü,Marakom Köyü,Yakup Köyü(Yakupoğlan),Yusuf Oğlanı Köyü (Yusufoğlan),Yakup Mezrası,Zaviye Çiftliği, Saru-yar Köyü,Yemliha Köyü,Yıldız nahiye merkezine bağlıdır.


Kaynak: Hasan AKAR /Araştırmacı-Yazar